Melek Yatırımcılar Nasıl Para Kazanıyor?
Erken aşama girişim yatırımlarının matematiği basittir. Bir yatırımcı olarak, homerun'ı (bir yatırımcının kısa süre içinde elde ettiği büyük kazanç) vurmaya çalışırsınız. Başarılı bir yatırımın size 10-20x getiri sağlamasını umarsınız fakat 5-10 bahisten sadece 1'i sonuç verir.
Bir örnek vermek gerekirse:
$5 M değerinde bir SaaS girişimine yatırım yaptığınızı düşünün. Girişimin ARR'si (gelir) $0.5 M ve değerleme olarak 10x gelir çarpanı ödediniz.
ARR = $0.5M
Çarpan = 10
Değerleme = $0.5 M x 10= $5M
Bu girişimin ARR'sinin 2 yıl içinde $5 M’ye yükseldiğini varsayalım. 10x çarpanı ile, yeni değerlemesi $50M olur.
Büyük bir VC şirkete yatırım yapar ve hisselerinizi satın alır. Yatırımınızdan harika bir 10x getiri elde etmiş olursunuz. (VC'ler mevcut hisseleri %10-20 indirimle satın aldığından belki biraz daha az getiri elde edebilirsiniz. Bu duruma ikincil denir).
Şimdi farklı bir senaryo ele alalım. 2021'de 10 kat değerlemenin norm olduğu bir girişime yatırım yaptığınızı düşünelim. Değerleme doğrudan gelirle bağlantılı olduğundan, yatırımınızın ARR ile aynı oranda artacağını varsaydınız. Ancak 2023 cesur bir yeni dünya, küresel ekonomi kargaşa içinde. Artan faiz oranlarının ardından, startup'lar risk sermayesini artırmakta zorlanıyor. VC'ler için pazarlık fırsatları mevcut. Bu sebeple değerleme çarpanları da düştü.
Girişiminiz iyi iş çıkardı ve bu 2 yılda gelirini on kat arttırdı ($0.5 M’dan $5M). Ancak yatırımcılar bu pazarda ona 10x vermiyor. SaaS girişimleri için gidiş çarpanı 5x.
2023
ARR = $5M
Çarpan = 5
Değerleme = $5M x 5 =$25M
Şimdi bir VC sizden hisse satın alırsa, yalnızca 5x kazanırsınız. Çünkü gelirin 10x artmasına rağmen değerleme sadece 5x artmıştır. Buna katlı sıkıştırma denir. Değerleme çarpanı düştüğünde, yatırımınız gelir kadar hızlı artamaz. Kötü piyasalar iyi yatırımları bu şekilde etkileyebilir.
Ancak bunun tersi de doğrudur. 2023'te erken aşamadaki girişimlere yatırım yaptığınızı düşünün. Değerleme katsayıları daha düşük olduğu için kelepir fırsatlar bulacaksınız. Diyelim ki bir SaaS şirketine 5x gelir katarak yatırım yaptınız. 2 yıl içinde, değerleme çarpanı 10x’ e geri döndü. Şimdi, girişiminiz başarılı olduysa ve 10x büyüdüyse, yatırımınızdan 10x daha fazla kazanırsınız. 2 yılda 20x getiri sağlamış olursunuz. 10x gelirin on katına çıkmasından gelir, 2x’de siz yatırım yaptıktan sonra değerleme çarpanının ikiye katlanmasından.
Bir piyango kazanmak gibi görünüyor olabilir ancak işin püf noktası 2 yılda 10x büyüyecek bir girişime yatırım yapmaktır. İşte zor olan da budur.