5 ayrı kategori üzerinden SaaS (Software as a Service) girişimlerinin finansal modelleme süreçlerini kolaylaştıracak birtakım öneriler.
1- Finansal Durum
Zaman Ölçeği: Belgeleriniz 1 yılı mı, 3 yılı mı yoksa daha uzun bir süreyi mi kapsıyor? Genellikle, profesyonel yatırımcılarla görüşürken raporlarınızın en az 3 yıllık bir zaman dilimini kapsamasına özen göstermelisiniz.
Gelir Tablosu: Belgeleriniz herhangi bir gelir tablosu içeriyor mu? Kar-zarar tablonuzun hiç olmazsa şirketinizin birinci yılına ait veriler söz konusu olduğunda aylık bazda olmasını tercih etmelisiniz.
Nakit Akış Tablosu: Gelir ile benzer tavsiyelerdir.
Bilanço: Gelir ile benzer tavsiyelerdir.
GAAP/IFRS: Belgeleriniz GAAP (Generally Accepted Accounting Principles) ve/ya da IFRS (International Financial Reporting Standards) prosedürlerine uygun mu?
Para birimi: Kaç farklı para birimi üzerinden işlem kabul ediyor ya da raporlarınızı sunuyorsunuz?
2- Analiz Kabiliyeti
Finansal Analiz: Sıfır kar noktası (breakeven point), likidite oranı (quick ratio), ortalama envanter (average inventory) gibi finansal ölçülerin sayısıdır.
SaaS Analizi: MRR (Monthly Recurring Revenue) büyüme oranı, CAC (Customer Acquisition Cost)/LTV (Life Time Value) oranı gibi SaaS ölçülerinin sayısıdır.
Grafikler: Grafiklerinizin sayısıdır.
P&L (Profit and Loss) Kategorilerinin Spesifik Maliyetleri: Modeliniz maliyetleri kar-zarar kategorileri özelinde belirtiyor mu? (CoGS (Cost of Goods Sold), G&A (General and Administrative Costs) vb.)
Senaryolarla Kıyaslama: Modeliniz çeşitli senaryoları karşılaştırmanıza imkân sağlıyor mu?
Endüstri (sektör) ile Kıyaslama: Şablon finansallarınızı sektör karşılaştırmalarıyla karşılaştırıyor mu?
Gerçeklerle Karşılaştırma: Taslağınız modelinizi gerçek verilerle test etmeye uygun mu?
3- Gelir Modellemesi
Yeni Müşteri Kazanımı: Yeni müşterilerinizi modelinize nasıl dahil ediyorsunuz? Bunun için birtakım yöntemler: Her ay ya da yıl manuel olarak verileri güncellemek (berbat bir yoldur); modeli otomatik bir taban sayısı üzerinden belirli bir büyüme oranı ile güncellemek (kabul edilebilir bir berbatlık seviyesindedir); farklı müşteri tiplerini temsil eden farklı kanalları otonom olarak güncellemek (çok daha iyidir); yahut her müşteri kazanım kanalını tümden modellemek (En iyisidir, oldukça nadir gözlemlenir).
Teklifler: Kaç farklı teklif sunabilirsiniz ve tekliflerinizi ne kadar detaylı modelleyebilirsiniz? Bu tanım tek seferlik, tekrarlayan ya da iki tipin de özelliklerini birleştiren teklifler sunma potansiyelinizi kapsamakla beraber çeşitli teklifleriniz için başlangıç ve bitiş süreleri belirlemeyi de içerir.
Fiyatlandırma modeli: Kaç fiyatlama modelini ne ölçüde detaylı tanımlayabilirsiniz? Bu tanım kategorileri (ücretsiz, temel, premium), gelir modellerini (oturma başı, kullanım başı), yıllara göre modellerin fiyatlarının artıp azalmasını içerir.
Bağlılık (Taahhüt): Aylık, yıllık veya çok yıllık sözleşmeleri modelleyebilir misiniz?
Hizmet geliri: Diğer tüm fiyatlandırma modelleri ve tekliflerin üzerine ek hizmet gelirini modelleyebilir misiniz?
İşletme Özelinde: Şablonunuz kompleks satışlar, ürün geliştirmeleri, satış döngüleri vb. hususları modelleyebilmeniz adına spesifik özellikler sunuyor mu?
4- Maliyet Modellemesi
Doğrudan İş Gücü Maliyetleri: En iyi şablonlar, doğrudan işgücü maliyetlerini ilgili metriklerle ilişkilendirebilmenizi sağlar. Örneğin, satış personelinizin hesap yönetimi hedefleri ve tahmini gelire dayanarak hesaplanır. Müşteri başına çalışma yükü hedefine göre müşteri başarı maaşınızı da aynı şekilde bağlayabilirsiniz.
Direkt İş Gücü Dışı Maliyetler: Tıpkı iş gücü maliyetlerinde olduğu gibi, en iyi şablonlar direkt iş gücü dışı maliyetlerinizi önemli bulduğunuz göstergeler çerçevesinde test etmenizi sağlar. Örneğin, sunucu maliyeti aylık sürekli gelirinizin bir yüzdesi olabilir. (Dolaylı İş Gücü Maliyetleri ve Dolaylı İş Gücü Dışı Maliyetler için de aynı tavsiyeler geçerlidir.)
Ödeme şekilleri: Tedarikçileriniz ve satıcılarınızla olan ticari ilişkilerinizde ödeme metotlarınızı tanımlayabiliyor musunuz?
5- Ekstra
Belgeleme (Dokümantasyon): Web sayfanızda ve modelinizde uygun belgeler bulunuyor mu? Yeterli seviyede açıklayıcı işleve sahip videolar mevcut mu? Şablonunuzla beraber hangi türde doğrudan destek unsurları (canlı destek, e-mail) erişilebilir hale geliyor?
Diller: Şablonunuzda hangi diller kullanılabilir durumda?
Üçüncü Taraf Entegrasyonu: Üçüncü taraf entegrasyonları zaman içerisinde veri işlemek ve güncellemek ya da ileri seviye grafikler tasarlayabilmek adına kullanışlı olabilir.
Excel Dosyası: Finansal verilerinize Excel dosyası üzerinden erişebiliyor musunuz? Verilerinizi yatırımcılarla paylaşmanız gerekiyorsa bu sizin için olmazsa olmazdır.
Google Sheet: Modelinizi Google Sheet ile çalıştırabiliyor musunuz? Microsoft Excel’de çalışan her model Google’da çalışmayabiliyor. Buna bir göz atmak isteyebilirsiniz.
Düzenlenebilir Formüller: Bazı şablonlar formüllerinizi değiştirmenize izin vermez. Bu programınızı gereksinimlerinize göre düzenleyebilmenizin önünde büyük bir engeldir.
